U xơ tử cung là sự xuất hiện của những khối u bất thường trong bề mặt tử cung, gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe, khả năng sinh sản của phụ nữ. Bệnh nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì tỷ lệ chữa khỏi là khá cao.
U xơ tử cung là gì?
u xơ tử cung là hiện tượng xuất hiện khối u phát triển bên trong hoặc trên bề mặt tử cung, có kích thước từ 1mm – 35 cm. Hiện nay chưa có tìm ra được nguyên nhân cụ thể gây u xơ tử cung. Hiện tại có nhiều giả thuyết , trong đó có giả thuyết do cường nội tiết tố estrogen.
Tuy lành tính nhưng bệnh cũng gây nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe, cuộc sống của chị em phụ nữ. Đặc biệt nếu bệnh xuất hiện ở nữ giới đang độ tuổi sinh sản có thể gây hiếm muộn, vô sinh, tắc vòi trứng, sinh non,…
U xơ tử cung thường xuất hiện ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ – thường từ 30 đến 40 tuổi, nhưng chúng có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi.
Có rất nhiều chị em phụ nữ từng mắc u xơ tử cung vào một số thời điểm trong đời, nhưng nhiều người không nhận ra bởi u xơ tử cung thường không gây bất kỳ đau đớn hay triệu chứng nào, chỉ đến khi u to chị em mới tìm gặp bác sĩ.
Dấu hiệu của u xơ tử cung
Sờ thấy khối u vùng hạ vị là một dấu hiệu của u xơ tử cung
Một số chị em bị phát hiện u xơ tử cung khi tiến hành khám định kỳ hay siêu âm. U xơ tử cung thường không có triệu chứng, nhưng nếu có sẽ là các triệu chứng sau:
- Chảy máu kinh nhiều gây thiếu máu
- Đau bụng kinh nhiều ( u dưới niêm mạc tử cung)
- Tức, đau hoặc chướng bụng dưới
- Bụng hoặc tử cung lớn hơn bình thường
- Táo bón, khó khăn khi đại tiện
- Sờ thấy khối u vùng hạ vị
- Hay phải đi tiểu nhiều lần hoặc khó đi tiểu sạch bàng quang
- Đau khi quan hệ, kể cả không liên quan tư thế.
- Sẩy thai hoặc vô sinh có thể xảy ra đối với u xơ dưới nằm niêm mạc tử cung
Sẩy thai có thể là một trong những dấu hiệu của bệnh u xơ tử cung
Nguyên nhân gây u xơ tử cung
Các chuyên gia vẫn chưa tìm ra nguyên nhân tại sao u xơ tử cung xuất hiện. Tuy nhiên, nội tiết tố và gen di truyền là 2 yếu tố có thể khiến bạn dễ mắc u xơ hơn.
Nội tiết tố
Estrogen và progesteron là những hormone làm cho niêm mạc tử cung của bạn dày lên mỗi tháng trong suốt thời gian hoạt động theo chu kỳ kinh của bạn. Chúng dường như cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của u xơ. Khi sản xuất hormone chậm lại trong thời kỳ mãn kinh, u xơ thường teo lại.
Gen di truyền
Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy sự khác biệt di truyền giữa u xơ và các tế bào bình thường trong tử cung.
Bên cạnh tuổi tác và chủng tộc, có một vài yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ phát triển u xơ tử cung, chẳng hạn như tiền sử gia đình. Bạn có nhiều khả năng bị u xơ nếu mẹ hoặc chị gái của bạn đã từng mắc phải.
Nhiều yếu tố khác cũng có thể góp phần tăng nguy cơ u xơ tử cung, bao gồm:
- Có kinh sớm
- Sử dụng các biện pháp tránh thai
- Thiếu vitamin D
- Ăn quá nhiều thịt đỏ nhưng không đủ rau xanh, trái cây hay sản phẩm từ sữa
- Lạm dụng bia rượu
Rượu bia có thể là một trong những nguyên nhân gây u xơ tử cung
Các phương pháp điều trị u xơ tử cung
Điều trị bệnh thường được thực hiện nhằm cải thiện khả năng sinh sản của phụ nữ hoặc ngăn ngừa biến chứng đến sức khỏe, cuộc sống của bệnh nhân. Tùy vào vị trí của khối u, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng bệnh và kế hoạch sinh nở của mẹ mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị thích hợp.
Những phương pháp điều trị và ngăn ngừa biến chứng phổ biến, giúp bảo tồn khả năng sinh sản gồm:
Phẫu thuật
Phẫu thuật nhằm bóc tách khối u ra khỏi tử cung, phương pháp này khá an toàn song cần đợi một thời gian từ 3 tháng – 1 năm để tử cung ổn định. Phụ nữ sau phẫu thuật khi sinh thường cần sinh mổ và được theo dõi trong suốt thai kỳ.
Dùng vòng tránh thai
Vòng tránh thai ngoài giúp ngừa mang thai còn giúp loại bỏ một số triệu chứng của u xơ tử cung. Tuy nhiên cách này không giúp trị dứt điểm bệnh.
Dùng thuốc tránh thai có thể làm thu nhỏ kích thước u xơ
Dùng thuốc tránh thai
Thuốc tránh thai bổ sung nội tiết tố giúp bạn giảm bớt những triệu chứng đau đớn của khối u gây ra, song cũng không giải quyết dứt điểm bệnh.
Gây tắc mạch khối u
Bác sĩ sẽ sử dụng tia laser, năng lượng từ dòng điện để thu nhỏ các mạch máu nuôi u xơ, từ đó khiến u xơ nhỏ dần.
Thuốc ngăn sản xuất hormone – Gonadotropin
Loại thuốc này giúp ngăn ngừa việc sản xuất hormone điều khiển sự rụng trứng và kinh nguyệt, giúp thu nhỏ kích thước u xơ.
Dù là bệnh khá lành tính song u xơ tử cung vẫn có thể gây những biến chứng sức khỏe nguy hiểm, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ. Vì thế phát hiện sớm, theo dõi và điều trị u xơ tử cung theo chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng.
Chị em phụ nữ cần thực hiện khám sức khỏe sinh sản định kỳ, tự bảo vệ mình trước những bệnh phụ khoa khác. Nếu cần tư vấn thêm về bệnh cũng như cách điều trị, hãy liên hệ ngay với Trung tâm Kỹ thuật cao & Tiêu hóa Hà nội Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn.
Phương pháp phòng tránh u xơ tử cung
Không có phương pháp phòng tránh u xơ tử cung thực sự nào cho đến thời điểm này, nhưng các nghiên cứu cho thấy một số lối sống có thể giảm nguy cơ cho bạn.
Một nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều đường có thể liên quan đến nguy cơ cao hơn ở một số phụ nữ. Một nghiên cứu khác cho thấy rằng ăn trái cây tươi và rau họ cải như arugula, bông cải xanh, cải bắp, súp lơ, rau xanh collard và rau xanh củ cải có thể làm giảm tỷ lệ mắc của bạn. Các loại rau họ cải rất giàu beta-carotene, folat, vitamin C, E và K và các khoáng chất khác. Chúng cũng chứa đầy đủ chất xơ.
Tập thể dục thường xuyên cũng có thể làm giảm nguy cơ u xơ tử cung cho chị em phụ nữ.
Ngoài ra, việc khám phụ khoa định kỳ đóng một phần rất quan trọng trong việc phòng và ngăn ngừa bệnh u xơ tử cung.
Bs. Trần Nguyễn Nhật
